ศิลปะกรุงธนบุรี (PDF)

    กรุงธนบุรีสถาปนาขึ้นภายใต้ภาวะสงคราม สมเด็จพระเจ้าตากสินรวบรวมผู้คนสร้างเมืองขึ้นใหม่ในพื้นที่เมืองธนบุรี-บางกอกเดิม หลักฐานมากมายระบุว่าพื้นที่ดังกล่าวมีผู้คนอยู่อย่างหนาแน่นมาก่อน ดังนั้นในช่วง 15 ปีของสมัยธนบุรี การซ่อม ปรับปรุงวัดจึงน่าจะเป็นงานช่างสมัยธนบุรี ผู้เขียนจึงสำรวจศิลปกรรมตามวัดต่างๆ ในพื้นที่เพื่อสืบหาร่องรอยรูปแบบศิลปะอันเป็นเอกลักษณ์เฉพาะที่สืบสานความงามศิลปะอยุธยาและส่งต่อให้แก่ศิลปะรัตนโกสินทร์

บทนำ ราชธานีและศิลปกรรมที่ถูกลืม
- ข้อมูลเอกสารกับแนวทางศึกษาศิลปะสมัยธนบุรี
- ศิลปะสมัยธนบุรีในงานค้นคว้าที่ผ่านมา

กายภาพกรุงธนบุรี แหล่งศิลปกรรมและร่องรอยทางวัฒนธรรม
- ชุมชนเมืองสู่กรุงธนบุรี สร้างแปลงจาก "หมู่บ้าน" ให้เป็น "ราชธานี"
- กรุงธนบุรี เมืองแหล่งความหลากหลาย ทางวัฒนธรรมและชาติพันธุ์

ศิลปะแห่งกรุงธนบุรี เศษเสี้ยวศิลปกรรมจากอดีตอันรางเลือน
- พระราชวังกรุงธนบุรี (พระราชวังเดิม)
- วัดท้ายตลาด (วัดโมลีโลกยาราม)
- วัดมะกอกหรือวัดแจ้ง (วัดอรุณราชวราราม)
ฯลฯ

บทสรุปและแง่มุมที่ได้จากการสืบค้นศิลปะกรุงธนบุรี
- สืบทอดงานสมัยอยุธยา ซ่อมแซมวัดเดิม ไม่มีพระอารามหลวงสร้างใหม่
- ไม่มีพระมหาปราสาทสัญลักษณ์ราชธานี พระมหาธาตุเจดีย์แห่งกรุงธนบุรี
- ที่วัดบางหว้าใหญ่ (วัดระฆังโฆสิตาราม) และวัดแจ้ง (วัดอรุณราชวราราม)
ฯลฯ