ภาษาเจ้า ภาษานาย การเมืองเบื้องหลังการศึกษาภาษาอังกฤษ สมัยรัชกาลที่ 5

    ในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่ ชาติตะวันตกได้แผ่อิทธิพลมายังอุษาคเนย์ สยามได้รับผลกระทบด้วยเช่นเดียวกัน รัฐสยามจึงจำเป็นต้องดำเนินนโยบายพัฒนาประเทศหลากหลายด้าน โดยเฉพาะการศึกษาภาษาอังกฤษรัฐได้จัดการเรียนการสอนภาษาอังกฤษ เพื่อที่จะยกระดับการศึกษาให้กับนักเรียน เพื่อที่เมื่อสำเร็จการศึกษาจะสามารถนำไปใช้พัฒนาประเทศที่กำลังติดต่อกับชาติตะวันตกอย่างเข้มข้น แต่กระนั้นก็ตามการศึกษาดังกล่าวกลับให้โอกาสแต่เพียงชนชั้นสูงระดับเจ้านายเท่านั้น หากราษฎรทั่วไปต้องการจะศึกษาภาษาอังกฤษจะต้องมีทุนทรัพย์จำนวนมากในการเล่าเรียนการศึกษาภาษาอังกฤษที่ควรจะช่วยพัฒนาบุคลากรทุกคนในรัฐ แต่กลับเพิ่มช่องว่างระหว่างชนชั้น สร้างความเหลื่อมล้ำทางการศึกษา จนท้ายที่สุดแล้วดูเหมือนว่า ภาษาอังกฤษจะเป็นเพียงแค่ "ภาษาเจ้า ภาษานาย" เท่านั้น

1. รัฐกับภาษาอังกฤษก่อนรัชกาลที่ 5
2. การจัดการศึกษาเพื่อสร้างกำลังคน พ.ศ.2414-2425
3. การขยายการศึกษารองรับระบบราชการ พ.ศ.2426-2439
4. การจัดการศึกษาอย่างจำกัด พ.ศ. 2440-2453
5. การมีอยู่ของโรงเรียนราษฏร์